Yüzyıllardan beri toplumda var olan engellilik sorunu insanlık tarihi kadar eskidir. Savaşlar, terör olayları, depremler, yangın, su baskını gibi doğal afetler, toprak, bina çökmeleri, heyelanlar, trafik kazaları, deniz kazaları, ev kazaları, iş kazaları, zehirlenmeler, yaralanmalar, çarpmalar ve uygarlığın beraberinde getirdiği sayısız birçok nedenin, özellikle gelişmekte olan ülkelerde engelliliğin sayısını hızla arttırdığı bilinmektedir.
Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) ölçütlerine göre gelişmiş ülkelerde nüfusun %10’u, gelişmekte olan ülkelerde nüfusun %12’si engelli bireylerden. Türkiye nüfusunun ise %12’sini ifade eden 8,5 milyon bireyin pek çok farklı engel grubuna ayrıldığı bir toplumsal grubu ifade etmektedir.
Türk Dil Kurumu’na göre “engelli” kelimesi engeli olan anlamına gelmektedir. Diğer bir anlamı da vücudunda bir eksik veya noksanı olan özürlü olarak kullanılmaktadır. Ancak DSÖ’nün Uluslararası kodlama sisteminde (ICF) bozukluklar, özürlülük-yeti yitimi ve engeller şeklinde engellilik çeşitli yönleriyle sınıflandırılmıştır. ICF, işlevselliği ve engelliliği biyopsikososyal bir bakış açısıyla kapsamlı bir şekilde anlamak için bir çerçeve oluşturur.
Engellilik kavramı; Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nun kabul ettiği Engellilerin Hakları Bildirgesi’nde; “Normal kişilerden farklı olarak sosyal yaşantısında kendi kendine yapması gereken işleri bedensel ve zihinsel kabiliyetindeki kalıtımsal ya da sonradan olma bir engelden dolayı yapamayanlar”; “Kırılgan nüfus grupları” olarak tanımlanmıştır. Aynı zamanda bireyin performansı veya statüsü ile bireyin kendisinin veya üyesi olduğu belirli grubun beklentileri arasındaki uyumsuzluk ile karakterize bir dezavantaj durumu oluşturmaktadır. Dezavantaj, bireyin evreninin beklentilerine veya normlarına uymama veya başarısızlıktan kaynaklanır.
Üniversitemizde engelli öğrencilerin hayatını kolaylaştıracak ve anlamlı hale getirecek aşağıdaki imkanlar sunulmaktadır:
Özel gereksinimi olan ve birimimize başvuran öğrencilerle yapılan görüşme ve değerlendirme sonuçlarına göre belirlenen sorunların çözümü için Öğrenci İşleri, Birim Danışmanı, Bölüm Başkanlığı gibi birimlerle görüşmeler yaparak çözümler üretmeye çalışır.
Öğrencinin derslerinde ihtiyaç duyduğu materyaller (ders materyallerinin alternatif formatlarda sunulması, sınavlarda değişiklikler vb.) ile ilgili değişiklikleri yapar.
Engelli öğrencisi olan bölümlere danışmanlık hizmeti verir. Öğrencilerin, toplulukların faaliyetlerine katılımı için iletişim kurar.
İsteyen öğrenciler için kariyer seçimi ve iş başarısını artırıcı eğitim ve izleme çalışması yapılır.
Akademik yaşamlarını engellemeyecek şekilde ders programları düzenlenir.
Bürokratik işlerde kolaylık sağlanır.
Staj olanaklarında öncelik verilir.
Öğrencilerin karşılaşabilecekleri engeller belirlenerek, bunlara karşı gerekli önlemler alınır.
Kantin vb. yerlerde öncelik tanınır ve özel hizmet verilir.
Rehberlik sorunlarını çözmek için danışman öğretim elemanları ile görüşmelerinde kolaylık sağlanır.
Yerleşke içerisinde öncelikli park yeri (Üniversitesi’nin kapalı ve açık otoparkında kurum binasına girişin en yakın olduğu bölgede engelli park yeri ayrılması) tahsis edilir.
Üniversite binası içerisinde kolayca hareket edebilecek, eğitim ortamlarına rahat gidip gelecek rampa, tuvalet ve asansörlerin bulunması.
Hareket engeli olan öğrencilerin sınavlar ve etkinliklere katılımı için ulaşım desteği sağlar.
Sınavlarda engellilerin doğasından kaynaklanan farklılıklara göre eğitimde fırsat eşitliğini sağlayacak düzenlemeler yapar.
Birim üniversite idaresi ile birlikte çalışarak tüm engel grupları için mimari engellerin kaldırılması çalışmalarına katılır.
Engelli yaşam alanında üniversite personelinin ve öğrencilerin farkındalık ve duyarlılık düzeyini artırmaya yönelik seminer, eğitimler verir ve farkındalığı ve öğrenci kaynaşmasını sağlayıcı etkinlikler düzenler.
Engellilerin Can ve Yangın Güvenliği’nin Sağlanması Talimatnamesi gereğince; Bedensel engellinin bulunması halinde, bedensel engelli kişilerin yetersizlik durumları dikkate alınarak acil durumlarda ne yapmaları, nasıl davranmaları ile ilgili olarak planlama yapılacak, kendilerine eğitim verilecek ve acil durumlarda bedensel engelli öğrenci ve çalışanlara yardımcı olacak kişiler belirlenerek, karşılıklı bilgilendirme yapılacaktır.
Bedensel engelli tespit, sınıflandırma ve eğitime ilişkin bilgiler yıllık olarak, öğretim yılının ilk ayı içinde yapılarak raporlanacak ve gerekli çalışmalar daha sonra arşivlenerek saklanacaktır.
Engelsiz Lokman Hekim Üniversitesi Öğrenci Birimi’nin sağladığı hizmetlerden yararlanmak isteyen Lokman Hekim Üniversitesi’nde öğrenim gören engelli öğrenciler ile akademik ve idari personelin birime başvurmaları gerekmektedir.
